De federale regering verbiedt een aantal clausules in franchisecontracten in de supermarktsector. Ze wil zo het evenwicht tussen zelfstandige supermarktuitbaters en de grote retailers herstellen.
Wie als kleine zelfstandige een supermarkt in franchise wil uitbaten, heeft momenteel weinig of geen onderhandelingsruimte in de gesprekken met de grote retailers. In iedere regio zijn zo goed als alle ketens aanwezig, en dus kunnen franchisenemers niet zomaar overstappen naar een ander merk.
We trokken vorig jaar na de overdracht van 128 Delhaize-filialen aan zelfstandige ondernemers en de franchisering van de overgenomen Mestdagh-winkels door Intermarché aan de alarmbel bij de regering. Minister van Middenstand David Clarinval en van Economie Pierre-Yves Dermagne beloofden toen de zaak te bekijken.
Op hun voorstel wordt de ‘zwarte lijst’ met verboden clausules in franchisecontracten nu aangevuld. Zo mogen franchisegevers niet langer verbieden dat supermarktuitbaters zich elders gaan bevoorraden als de winkels onvoldoende beleverd worden, en mogen ze hen ook de mogelijkheid tot een schadevergoeding niet ontzeggen. De uitbaters kunnen ook niet langer verplicht worden om de helft van de kosten van de door de franchisegever opgelegde promotiecampagnes te betalen, en ze zullen aan het einde van een contract met een retailer mogen onderhandelen met een concurrent, zodat ze vlotter kunnen overstappen naar een andere supermarktgroep.
De regering vult ook de ‘grijze lijst’ aan. Daarop staan clausules die in principe verboden zijn, maar waarvan de franchisegever nog wel mag aantonen dat ze toch rechtmatig zijn. Het gaat onder meer om contracten die retailers de mogelijkheid geven om de samenwerking met uitbaters meteen te beëindigen als ze zich niet houden aan bepaalde contractuele verplichtingen. Voortaan moeten de franchisenemers de tijd krijgen om de tekortkomingen recht te zetten. Ze kunnen ook niet langer verplicht worden om structureel verlieslatende ondernemingen verder te zetten.
Het Koninklijk Besluit kreeg vrijdag groen licht op de ministerraad en wordt nu voorgelegd aan de Raad van State. De maatregelen zouden nog deze legislatuur ingaan.
