Het Europees Parlement en de lidstaten van de Europese Unie zijn het eens geraakt over een verbetering van de arbeidsomstandigheden van de miljoenen werknemers van digitale platforms zoals Uber, Deliveroo of Bolt.
Onderhandelaars van het Parlement en het Spaanse EU-voorzitterschap bereikten een akkoord over een richtlijn die de schijnzelfstandigheid in de sector moet aanpakken en moet verzekeren dat platformwerkers een correct statuut hebben. Geschat wordt dat momenteel zo'n 5,5 miljoen medewerkers van deze platforms ten onrechte als zelfstandigen worden geclassificeerd. Daardoor wordt hen toegang tot belangrijke arbeidsrechten ontzegd.
De nieuwe regels gaan uit van het vermoeden dat deze mensen als werknemers bestempeld worden indien hun relatie met het platform beantwoordt aan minstens twee van vijf indicatoren. Die hebben onder meer betrekking op de vergoeding, de aanwezigheid van een leidinggevende en de mate van vrijheid om arbeidsuren te regelen. Het is aan het platform om dit vermoeden te betwisten en aan te tonen dat deze medewerkers wel degelijk als zelfstandige werken.
Daarnaast reguleert de richtlijn de algoritmes die in de sector worden gebruikt om medewerkers aan te sturen. De platforms mogen geen mensen ontslaan of werktijden aanpassen louter op basis van algoritmes. Ook moeten ze werknemers inzage bieden in de wijze waarop algoritmes worden gebruikt om de prijs van een opdracht te bepalen, en hoe die wordt toegewezen. Ze mogen ook geen mensen ontslaan of werktijden aanpassen louter op basis van algoritmes.
De lidstaten en het voltallige Parlement moeten het akkoord nog bekrachtigen. Nadien hebben de lidstaten twee jaar tijd om de richtlijn om te zetten in nationale wetgeving. Momenteel lopen de wetten over platformwerkers in de Europese Unie sterk uiteen. In België is sinds begin dit jaar al wetgeving van kracht die een einde moet maken aan de onduidelijkheid over het statuut van de platformwerkers en hun sociale rechten.
