Minister van Zelfstandigen David Clarinval en de voornaamste energieleveranciers hebben maandag een gedragscode ondertekend die kmo's en zelfstandigen meer transparantie en bescherming op de energiemarkt moet bieden. In die code garanderen de leveranciers bijvoorbeeld eerlijke praktijken rond marketing en huis-aan-huisverkoop, maar ook over waarborgen komen er strikte regels.
Lees hier onze reactie in de pers
Vandaag bestaan er wetten over de levering van gas en elektriciteit die garanties bieden aan de eindgebruikers. Toch kreeg minister Clarinval in september vorig jaar de opdracht zo'n gedragscode uit te werken met de leveranciers. Dat was nog in volle energiecrisis en de vraag maakte deel uit van een pakket maatregelen die de federale regering toen had genomen om de gezinnen en bedrijven te beschermen. De gedragscode kan een aantal bepalingen die misschien niet helemaal duidelijk waren, meer concretiseren, opperde de minister.
Zeven leveranciers ondertekenden maandag de gedragscode. Zij zijn goed voor ruim 90 procent van de markt. Andere leveranciers worden nog aangeschreven om alsnog mee op de boot te stappen. De code slaat op kmo's en zelfstandigen die tot 100 MWh gebruiken. De meeste bepalingen zullen in de loop van de komende weken en maandag in werking treden. Voor sommige is het wellicht nog een half jaar wachten, omdat er specifieke aanpassingen bij komen kijken.
De leveranciers engageren zich ertoe betere informatie te verstrekken zowel voorafgaand aan het contract als tijdens de contractuele periode zelf. Ook beloven ze eerlijke praktijken op het vlak van marketing, verkopen via telefoon, via internet en aan de deur. Wat niet in de code zit, is een herroepingsrecht, dat wel bestaat voor private consumenten. De leveranciers maken ook werk van meer transparantie via prijsvergelijkers en via de facturen.
De regels over het vragen van waarborgen worden wel strakker. Vandaag vraagt maar een klein deel van de leveranciers zo'n waarborg, preciseert minister Clarinval. Voortaan moeten leveranciers die een garantie vragen, ook de reden aangeven. En die waarborg wordt geplafonneerd op vier maandelijkse voorschotten. Nu kan dat soms oplopen tot zes maanden.
Volgens general manager Marc Van den Bosch van sectorfederatie FEBEG kan de financiële situatie van de leveranciers een reden zijn. Het maximum van vier maanden is volgens hem niet lukraak gekozen. Tussen het sturen van een aanmaning wegens wanbetaling en het stopzetten van een energielevering kan immers een periode van drie tot vier maanden zitten.
Om de klachten van klanten beter te behandelen, komt er een standaardformulier. En de leveranciers zullen klachten ook binnen een "redelijke termijn" beantwoorden. Wat die periode inhoudt om nog redelijk te zijn, wordt niet gespecifieerd. Dat is volgens de minister niet nodig. Het is immers een engagement dat de leveranciers aangaan. Er is trouwens een stok achter de deur. De code is juridisch afdwingbaar en de Economische Inspectie is bevoegd om overtredingen vast te stellen.
Van den Bosch benadrukte nog dat de leveranciers hun klanten niet in de steek hebben gelaten tijdens de prijzencrisis. Zo is het aantal betaalplannen - voor wie moeite heeft zijn facturen te betalen - in 2022 fors toegenomen, met zowel voor kmo's als in de B2B een toename met 80 procent. Voor beide categorieën samen is sprake van 120 tot 130 miljoen euro aan betaalplannen.
